#900 Kibar Feyzo - 1978

Yönetmen : Atıf Yılmaz

Kemal Sunal, Şener Şen, Adile Naşit, İlyas Salman, Müjde Ar, İhsan Yüce

Bir dönem Türk sinemasına damgasını vurmuş isimleri bir araya getiren, Türk sinema tarihinin en komik, en çarpıcı ve en politik filmlerinin başında geliyor Kibar Feyzo. Atıf Yılmaz’ın “toplumsal gerçekçilik” üzerine ortaya çıkardığı bu büyük eserin senaristi ise İhsan Yüce. Filmin yapım yılı 1978 ve 1980 öncesi Türkiye’de yaşanan tartışmaların neredeyse tamamını içine alarak, hepsine cevap veriyor.

Kibar Feyzo, Askerlik sonrası köyüne dönerek sevdiği kızla evlenme hayalleri kuran Feyzo’nun maceraları ekseninde ülkenin bulunduğu duruma, ağalık düzenine, kadın-erkek eşitsizliğine, faşizme, faşizm sevgisine, sendikalaşmaya, köylünün yaşadığı zorluklara, fakir halkın motivasyonlarına, toplum-din ilişkisine kadar geniş bir pencereden bakıyor ve  ortaya çıkan sıkışmışlığı sert bir şekilde kırmak istiyor. Sert diyorum, zira filmi dönemin ve ülkenin şartlarını ele alarak düşündüğümüzde, hikayenin vurmadığı, sarsmadığı, dalga geçmediği en ufak aktörün bile olmadığını görüyoruz.

Türk televizyonlarında onlarca kez gösterilmiş ve sinema tarihinin en komik filmlerinin başında yer alan,  müzikal öğelerle de beslenmiş Kibar Feyzo’nun hakettiği yerde olduğunu söylemek oldukça zor. Evet hala çok konuşuluyor, hala replikleri bir çok insanın ezberinde, unutulmaz sahneleri hala insanların gözleri önünde canlanabiliyor ama Kibar Feyzo’nun sarstığı bütün aktörler, kimlikleri değişse de hala aynı yerlerinde ve hala 40 yıl öncesi kadar güçlü. Hepsinden önemlisi tam 40 yıl sonra “ne değişti?”, sorusunun soruluyor olması bile en az Kibar Feyzo kadar komik ve en az Kibar Feyzo kadar dramatik. Üstelik Kibar Feyzo’yu bugün televizyon kanallarından birinde izleyecek olsaydık, sansür nedeniyle uğrayacağı kesintiyi tahmin etmek oldukça kolay. Kırpılmış, bütünlüğü ve vuruculuğu yitirilmiş, alelade bir komedi filmi izliyor olacaktık.

Köyün ağası ve sahibi Maho Ağa’nın köydeki düzeni bozacak korkusuyla sürgüne gönderdiği Feyzo, sürgün gittiği şehirde her seferinde daha da bilinçlenmiş bir şekilde geri gelir ve her sürgün dönüşünde bu bilinç ile Maho Ağa’ya ve onun sistemine daha da fazla zarar vermeye başlar. Oysa yapması gereken basittir. Başlık parasını tam ve eksiksiz olarak ödemek, Ağa’nın düzenini kabul etmek ve ona boyun eğmek!

Ne diyordu Maho Ağa?

“Sataram köyü haaaaa”

Replikleri ve sahneleri yıllar geçse de sinema seyircisinin hafızasından hiç silinmeyen, Kemal Sunal, Şener Şen, İlyas Salman, Adile Naşit, Müjde Ar, İhsan Yüce ve Erdal Özyağcılar gibi o dönem Türk sinemasının büyük oyuncularını bir araya getiren, vurucu, sarsıcı, sorgulayıcı bir film Kibar Feyzo. Hiç şüphesiz burada hem oyuncu hem de senarist İhsan Yüce’nin de hakkını vermek lazım.