#67 12 Angry Men - 1957

Yönetmen : Sidney Lumet

Henry Fonda, Lee J. Cobb, Martin Balsam

Reginald Rose’un senaryosunu yazıp yapımcılığını üstlendiği, Sidney Lumet’in yönetmen koltuğuna oturduğu, Henry Fonda’nın başrol oynadığı 1957 yapımı 12 Angry Men – 12 Kızgın Adam -  sinema izleyicisi için ilk başta kötü ve çekilmez bir alternatif gibi görülebilir. Zira filmin nerdeyse tamamı vantilatörü bile çalışmayan bir juri odasında geçiyor ve film bitene kadar karşılıklı diyaloglardan başka hiçbir heyecan emaresine rastlayamıyorsunuz.

Bunun yanında sinema izleyicisi filmin sonunu en başta olmasa bile film ilerledikçe büyük oranda tahmin edebiliyor. Peki nasıl oluyor da ilk aşamada olumsuz özellikler olarak ortaya çıkan bu durumlar, pek çoklarına göre muhteşem bir filmi tamamlayıcı parçalar olarak  kendilerine yer buluyorlar?

Hikayenin akışı ve sordurduğu sorular izleyiciyi bir anda 13. Jüri üyesi yapıyor. Her sorulan soruya bir cevap ve her verilen cevaba bir soru sormak zorunda hissediyor kendini izleyici. Bu bakımdan iyi bir filmin olmazsa olmazı olan “hikaye” tam anlamıyla “içine çeken” türden.

Filmografi açısından filmin en büyük hüneri; dar ve sıkışık odada 12 adamın kontrolünü ve anlatımını, sıkmadan ve tam zamanında ve tam yerinde sağlayan kamera. Bu hünerin yaratıcısının yönetmen Sidney Lumet olduğu açıkca söylenmeli.

  

Oyunculukların bir çoğunun karakter tahlillerinin çok iyi yapılmış olması, film öncesi çalışmalarının sıkı bir elekten geçirilmiş olduğunun kanıtı. Oyuncular da rollerinin hakkını fazlasıyla vermekteler.

İşin kısası şu ki, yönetmen, hikaye ve oyunculuk bakımından tam bir takım çalışmaşı sonucu ortaya çıkan sinemanın sanat eserlerinden birisi olan 12 Angry Men, yıllar geçmesine rağmen aldığı övgülerin hakkını fazlasıyla veriyor.

Oscar Ödüllerine 3 dalda aday gösterilen ama hiçbir dalda heykelciği kapamayan filmin 1957 yılı Berlin Film Festivali’nde, En iyi yönetmen ve 1958 yılında BAFTA Ödülleri’nde, En iyi erkek oyuncu ödüllerini aldığını da hatırlatalım ve yazımızı filmin vurucu repliklerinden birisi ile tamamlayalım.

Gerçek sahiden ne bilmiyorum. Kimsenin gerçekten bilebileceğini de zannetmiyorum