#26 Vertigo - 1958




Yönetmen : Alfred Hitchcock
James Stewart, Kim Novak, Barbara Bel Geddes
Gerilim


Vertigo, Alfred Hitchcock’un en kapalı ve en psikolojik filmi olarak öne çıkıyor.

Scottie Ferguson bir suçluyu kovalarken ortağının çatıdan düşüp ölmesine engel olamaz ve yükseklik korkusu başlar. Yükseklik korkusunun da en büyük nedeni Vertigo – baş dönmesi-dir. Vertigo ile ilgili Acıbadem internet sitesinden aldığım tanımı paylaşırsam, durum daha da anlaşılabilir
“Etrafınızdaki her şey dönüyormuş gibi hissediyorsanız bu; vertigodur. Vertigo; bir hastalık değil, ‘altında yatan sebebin mutlaka araştırılması gereken’ bir belirtidir.”

Bu olaydan ve Vertigo'dan sonra bir türlü kendine gelemeyen Scottie, polisliği bırakıp, dedektifliğe başlar. Bir gün eski okul arkadaşı Gavin Elster’in işini alır. Yapması gereken basittir. Gavin Elster’in karısı Madeleine’i takip etmek.  Madeleine her anlamda oldukça tuhaf bir kadındır ve tuhaf davranışları Scottie’nin de bütün dünyasını alt üst edecektir.



Alfred Hitchcok favori oyuncusu James Stewart’a oldukça güveniyor ki, bu zor Scottie rolü için yine onu düşünüyor. James Stewart yine rolünün hakkını veriyor. Hitchcock Blondie? Bu sefer Kim Novak. Çok güzel, çok sarışın ve çok başarılı o da.

Hitchcock’un klasik hikaye anlatımı, Vertigo’nun alt metinlerle dolu olmasına, psikolojik ağırlıklı bir film olmasına rağmen devam ediyor. “Merak” unsuru yine seyirciyi diken üstünde tutan en önemli unsur ancak tüm bunların yanında  Vertigo, Hitchcock’un teknik anlamda en iyi filmi olabilir. Kullanılan açılar, geniş planlar, kamera hareketleri  - özellikle Vertigo Shot- ile Hitchcock’un diğer filmlerinin önüne geçiyor Vertigo

Film çıktığı dönemde pek olumlu yorumlar almaz, hatta bayağı eleştirilir. O dönemler için bu tepkiler pek de tuhaf tepkiler sayılmaz esasında. Sinemayı eğlenmek, hayattan kopmak, alabildiğine korkmak ya da alabildiğine eğlenmek için gören o dönem sinema seyircisinin birden fazla alt metnin döşendiği, psikolojik unsurların baskın olduğu bir filme hemen değer vermesi de beklenemezdi esasında. Hitchcock zor bir işe girişmişti. İlk yıllarda çuvalladığı düşünülse de “Vertigo”nun hakkı sonraki yıllarda fazlaca verildi.



Ancak Vertigo’nun o dönem yarattığı “mutsuzluk” Hitchcock’a büyük sıkıntılar olarak geri döner, bununla beraber yapımcıların Hitchcock’a olan güvenini de sarsar. Hitchcock,  Vertigo sonrası çok zorlanacak ve en büyük projelerinden birisi olan Psycho’yu büyük zorluklar içerisinde çekecektir.



Bir not: Filmde kullanılan, geri giden kameranın zoom yapması tekniği, sinema tarihine Vertigo Shot / Hitchcock Zoom olarak geçmiş ve günümüzde oldukça moda olmuştur.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder